Putovanja s bebom, bilo da se radi o kraćem odlasku do lekara ili dužem porodičnom putovanju, zahtevaju posebnu pažnju i planiranje. Najvažniji deo svake vožnje je bezbednost deteta, ali je jednako važno i da sedište bude ergonomski prilagođeno bebinoj kičmi koja je još uvek u razvoju.
Roditelji često postavljaju pitanja tipa – koliko beba sme da bude u auto-sedištu i koje je sedište najbolje za njenu kičmu? Odgovor zavisi od uzrasta, položaja sedišta i dužine vožnje.
Zašto je važno pravilno korišćenje auto-sedišta?
Novorođenče i dojenče nemaju razvijenu muskulaturu vrata i leđa, pa im je kičma izrazito osetljiva. U prvim mesecima života, bebina kičma ima prirodnu zakrivljenost u obliku slova “C”, koja se vremenom ispravlja kako dete jača.
Zato su auto-sedišta za novorođenčad posebno oblikovana tako da podrže položaj blago zakrivljene kičme, a da pritom obezbede sigurnost tokom putovanja sa decom. Ipak, ako se beba predugo zadrži u tom položaju, može doći do preopterećenja kičmenog stuba, otežanog disanja ili problema sa cirkulacijom.
Koliko dugo beba sme da bude u auto-sedištu?
Preporuke pedijatara i organizacija za bezbednost dece ističu da:
- Novorođenče (0-6 nedelja) ne bi trebalo da provede više od 30 minuta u auto-sedištu bez pauze
- Bebe starije od šest nedelja mogu biti u sedištu do 1 sata neprekidno, ali se i tada savetuje da se prave pauze na svakih sat vremena, kako bi beba promenila položaj. Tokom dužih putovanja, preporučuje se da se beba izvadi iz sedišta svakih 60 do 90 minuta, da se protegne i da se proveri da li joj je udobno i da li neometano diše.
Drugim rečima, auto-sedište je neophodno radi bezbednosti, ali nije mesto u kojem beba treba da boravi duže vreme van vožnje. Mnogi roditelji prave grešku pa ostave bebu da spava u sedištu i kod kuće, što se ne preporučuje jer može doći do preklapanja disajnih puteva usled nepravilnog položaja glave i vrata.
Kako prepoznati da beba ne sedi pravilno?
Znakovi da položaj u sedištu nije dobar uključuju:
- glava koja pada napred (brada dodiruje grudi)
- neravnomerno disanje, hrkanje ili zastajkivanje daha
- crvenilo lica, nemir i plač
- ukočenost vrata ili leđa nakon putovanja
Ako primetite bilo koji od ovih znakova, potrebno je odmah izvaditi bebu iz sedišta i proveriti položaj kaiševa, nagib naslona i podršku za glavu.
Kako odabrati najbolje auto-sedište za bebinu kičmu?
Prilikom kupovine auto-sedišta, treba obratiti pažnju kako na bezbednosne standarde, tako i na ergonomske karakteristike.
Najvažniji kriterijumi su:
- Položaj i nagib sedišta
- Idealno sedište za novorođenče treba da ima nagib između 40 i 45 stepeni. Time se sprečava da glava pada napred, a istovremeno omogućava pravilan položaj kičme i disajnih puteva
- Dodatni umetci za novorođenče
- Sedišta koja dolaze sa mekanim umetkom za glavu i telo pomažu da beba bude stabilna i da joj kičma ima dobru potporu. Ovi umetci se kasnije mogu izvaditi kako dete raste
- Atest i sigurnosni standard
- Birajte sedišta sa oznakom i-Size (UN R129) jer garantuju bolju zaštitu glave i vrata. Takođe, proverite da li sedište ima test ergonomije (npr. ADAC ocenu) – neki modeli su posebno preporučeni od strane ortopeda
- Mogućnost podešavanja nagiba i položaja
- Sedišta koja se mogu blago nagnuti unazad tokom vožnje pružaju prirodniji položaj kičme. Kod dužih putovanja to znatno smanjuje napetost u leđima i vratu
- Materijali i ventilacija
Kičmi, ali i celom telu, prija kada je udobno i suvo. Zato birajte sedišta sa prozirnim, vazdušnim materijalima koji omogućavaju cirkulaciju vazduha.
Preporučeni tipovi sedišta prema uzrastu
- Grupa 0 (0-13 kg) – sedišta za bebe poznata i kao “jaje”. Postavljaju se isključivo u suprotnom smeru vožnje, jer tako najbolje štite vrat i kičmu
- Grupa 0+/1 (0-18 kg) – sedišta koja rastu s detetom i omogućavaju duže korišćenje u suprotnom smeru
- i-Size sedišta – moderna verzija sa dodatnim ergonomskim testovima i bočnom zaštitom, odlična opcija za roditelje koji žele maksimalnu sigurnost i pravilnu podršku kičmi
Kako pravilno postaviti i koristiti auto-sedište?
Bez obzira na kvalitet sedišta, njegova efikasnost zavisi od pravilne ugradnje.
- Sedište mora biti čvrsto pričvršćeno (ISOFIX ili pojasevi), bez pomeranja
- Kaiševi treba da budu u visini ramena i dovoljno zategnuti, ali ne da pritisnu bebu
- Uvek skidajte zimske jakne ili debelu ćebad pre vezivanja, jer ona stvaraju lažan osećaj zategnutosti pojaseva
- Beba treba da sedi tako da joj glava bude centrirana i oslonjena na naslon, a ne pognuta napred
Saveti za duža putovanja
Ako planirate duži put sa bebom:
- planirajte pauze na svakih sat vremena, čak i ako beba spava
- tokom pauze je podignite, promenite pelenu, nahranite i malo prošetajte s njom
- koristite zavesice ili štitnike od sunca, jer visoka temperatura u autu može dodatno opteretiti bebu
- ne koristite auto-sedište kao ležaljku u kući, jer ono je namenjeno isključivo za vožnju
Auto-sedište je neizostavan deo bezbedne vožnje sa bebom, ali njegova pravilna upotreba i ergonomija jednako su važni za zdrav razvoj kičme i pravilno disanje.
Bebu nikada ne treba držati duže od 30-60 minuta u neprekidnom sedenju, posebno u prvim mesecima. Birajte sedište koje ima atest, mogućnost podešavanja nagiba i dobru potporu za glavu i vrat.
Vožnja s bebom može biti prijatna i sigurna ako se pridržavate preporuka stručnjaka. Uz malo pažnje i pravilan izbor sedišta, vaša beba će uživati u svakom kilometru, a vi ćete biti mirni znajući da je njena kičma u pravilnom položaju.
Be the first to comment