Različiti faktori imaju uticaj na rast deteta, kao što su telesne masa i dužina na rođenju, ishrana, socioekonomski uslovi u kojima dete raste, hronične bolesti itd. Jedan od najvažnijih je naravno nasleđe, odnosno genetski potencijal. Imajući to u vidu, očekuje se da će i visina deteta biti u skladu sa visinom roditelja.
Genetski potencijal rasta (ciljna visina) se procenjuje na osnovu visina roditelja, a prema formulama koje su različite su za dečake i devojčice.
- Ciljna visina za dečaka (cm) = (visina oca + visina majke)/2 + 6,5
- Ciljna visina za devojčicu (cm) = (visina oca + visina majke)/2 – 6,5
Izračunata ciljna visina se unosi u grafikon rasta na vertikalnoj liniji koja označava uzrast od 18 godina, odnosno određuje percentil ili standardnu devijaciju srednje visine roditelja. Visina deteta u odraslom dobu se može pretpostaviti na osnovu pozicije izračunate ciljne visine na krivi rasta.
Visina deteta je u skladu sa visinom roditelja u slučaju da je pretpostavljena adultna visina unutar raspona: ciljna visina ± 5 cm. Ako visina deteta odstupa od ciljne visine više od 5 cm ukazuje na mogući patološki uzrok niskog rasta. Postoje i različiti fiziološki oblici niskog rasta, koji obuhvataju: porodični ili genetski nizak rast, porodično usporeni ili konstitucionalni nizak rast ili kombinacija ova dva oblika rasta.
Porodični (genetski) nizak rast karakterišu normalna brzina rasta koja je stalno u donjem delu krive rasta, koštanu zrelost koja odgovara hronološkom uzrastu i pretpostavljenu visinu u odraslom dobu koja odgovara visini roditelja i drugih članova porodice.
Porodično (konstitucionalno) usporeni rast odlikuje umereno nizak rast i zaostajanje u koštanom sazrevanju, dok pretpostavljena adultna visina odgovara visini drugih članova porodice. Od roditelja (češće očeva) i drugih bližih rođaka se dobijaju podaci o niskom rastu u detinjstvu, kao i kasnijem početku puberteta.
Dijagnoza fizioloških oblika niskog rasta se pre svega zasniva na izračunavanju genetskog potencijala rasta, modela rasta kod roditelja i drugih bližih rođaka, kao i patoloških uzroka niskog rasta. Pri postavljanju dijagnoze porodično niskog ili usporenog rasta treba biti oprezan jer i roditelji mogu imati neki od patoloških oblika niskog rasta.
Stoga bi svako dete niskog rasta, pogotovu ako je telesna visina daleko ispod donje granice normale, trebalo ispitati i isključiti patološke uzroke niskog rasta, bez obrzira na to što su roditelji nižeg ili niskog rasta.
Da li vaše dete normalno raste?
Poštovani roditelji, Udruženje “Horast” vam predstavlja aplikaciju “Karta rasta” koja će vam omogućiti da na najlakši način pratite rast vašeg deteta. |
Be the first to comment